De voedingsmiddelenmarkt is enorm aan het veranderen en de noodzaak voor productoptimalisatie is groter dan ooit. Maar hoe speel je hier nu snel, goedkoop en met weinig risico op in? We vroegen het Frank de Boeff van Bodec, expert in procesoptimalisatie voor de voedingsmiddelenindustrie.
De voedingsindustrie is al een tijdje in beweging, maar de laatste tijd volgen ontwikkelingen elkaar steeds sneller op. “Enerzijds omdat de consument steeds bewuster bezig is met voeding en gezondheid, anderzijds omdat de keten in deze branche volop bezig is met verduurzaming”, licht De Boeff toe. “We zien een enorme shift van geraffineerd kant-en-klaar voedsel naar gezond, veilig en zo min mogelijk bewerkt en voornamelijk plantaardig of alternatief voedsel. Tegelijkertijd wordt geprobeerd zoveel mogelijk te benutten door uit restproducten weer waardevolle stoffen te halen, zoalsbijvoorbeeld olie of vezels.”
We zien een enorme shift van geraffineerd kant-en-klaar voedsel naar gezond, veilig en zo min mogelijk bewerkt voedsel
Samenloop van verschillende omstandigheden
Een shift die volgens de medeoprichter van Bodec al langer bezig is, maar zichtbaarder is dan ooit door een samenloop van diverse omstandigheden. “We hebben een aantal crisissen die de noodzaak tot verandering duidelijk maken en technisch is er steeds meer mogelijk. Daarnaast is er een groeiende behoefte van de consument en is de markt er klaar voor. Zowel start-ups, scale ups als multinationals en de consument willen dit. Kortom: alle puzzelstukjes liggen er en schuiven in elkaar. Het is dus nu tijd om het daadwerkelijk te gaan doen.”
Maar het daadwerkelijk doen? Daar hebben partijen het lastig mee, merkt De Boeff in de dagelijkse praktijk. “Vraag en aanbod komen nu bij elkaar, maar het is nog een uitdaging om hier op in te spelen. Wij zien dat bedrijven heel lang in productontwikkeling blijven hangen tot het perfecte product er is. Maar wie weet is de markt dan allang alweer veranderd. Beter is om het product sneller op de markt te brengen en met de feedback hierop verder te ontwikkelen en optimaliseren. Zo kunnen bedrijven goedkoper en met minder risico innoveren en sneller inspelen op de echte vraag van de markt.”
Productoptimalisatie anno nu vraagt om keuzes, flexibiliteit en wendbaarheid
Een nieuw product op de markt brengen dat inspeelt op de vraag van de markt? “Normaal gesproken duurde dit jaren”, aldus Frank de Boeff van Bodec. “Maar daar is nu helemaal geen tijd meer voor. De markt verandert en ontwikkelingen volgen elkaar steeds sneller op. Dat vraagt om keuzes, flexibiliteit en wendbaarheid van partijen om hier snel op in te spelen.”
Toch zag De Boeff dat niet veel gebeuren. Samen met Paul Deckers zette hij in 1994 het expertisebedrijf op het gebied van procesoptimalisatie voor de voedingsmiddelenindustrie op. “Wat wij zagen en ook wilden doorbreken, is dat partijen de neiging hebben het product door te ontwikkelen tot het perfect is en dan pas te lanceren. Maar dat duurt veel te lang in een tijd als nu. Het werkt beter om het product snel op de markt te brengen en daarna met feedback verder te ontwikkelen. Leren van de dingen die misgaan.”
Partijen hebben de neiging het product door te ontwikkelen tot het perfect is en dan pas te lanceren
Snelle productlancering lastig
Maar juist een snelle productlancering blijkt voor veel bedrijven lastig. “Het is immers een grote investering en een risico om een concept te testen, het product daadwerkelijk op de markt brengen of bijvoorbeeld een fabriek te bouwen om de capaciteit op te schalen.” Dus besloten de oprichters van Bodec hier zelf in te investeren en andere bedrijven met hun faciliteiten en expertise in procesoptimalisatie voor de voedingsmiddelenindustrie te ondersteunen.
Een manier om in te spelen op de veranderende markt zonder zelf te investeren is dus door Bodec in te schakelen. “Dat doen we altijd in samenwerking met de klant. Van begin tot en met het eind als totaalconcept, maar ook voor losse onderdelen hiervan, zoals alleen testen of opschalen. We kijken mee, denken mee en adviseren over kansen. We zijn zelfs gecertificeerd om producten te maken en ze daadwerkelijk in de markt te zetten.”
Basis aan faciliteiten die flexibel uit te breiden is
Zo zijn er meerdere mogelijkheden om te testen van lab tot productie. “We beschikken hierin over faciliteiten om te drogen, vriezen en extraheren en basistechnieken voor eiwitten, smaakversterkers etcetera. De belangrijkste basis hebben we hier staan, maar kunnen we in samenwerking met onze partners flexibel uitbreiden. Zo kan de fabrikant, maar bijvoorbeeld ook de eindklant testen of de nieuwe techniek een beter product geeft en zijn proces hierop aanpassen.”
Daarvoor komt het inmiddels wereldwijd opgebouwde netwerk van en kennis door partners heel goed van pas. “Ik zal niet zeggen dat niets ons te gek is, maar veel is wel mogelijk”, voegt De Boeff er lachend aan toe. “Zo testte een klant hier laatst een alternatieve proces stap uit en daarnaast water hergebruik. Dat bleek te kunnen, waarop het ontwerp voor de fabriek is aangepast. Een mooi voorbeeld van hoe er met minder risico en investering toch snel en flexibel ingespeeld kan worden op de veranderende vraag van de markt.”