Zeeland maakt het waterbeheer toekomstbestendig via een integrale aanpak van vraagstukken die klimaatverandering en sociaal economische ontwikkelingen met zich meebrengen.
Een haalbaar en betaalbaar waterbeheer in 2050 dat een innovatieve aanpak kent en een voortrekkersrol heeft. En dat terwijl klimaatverandering en sociaal economische ontwikkelingen steeds hogere eisen stellen aan het waterbeheer en de kosten van waterbeheer de komende jaren zullen toenemen.
Om die toekomstige uitdagingen aan te kunnen en om toonaangevend te blijven, hebben de provincie Zeeland en waterschap Scheldestromen organisatieadviesbureau Twynstra Gudde in de arm genomen voor het bepalen van de strategische visie waterbeheer Zeeland 2050.
“Een lange termijn visie leg je niet vaak vast en daarbij moet je rekening houden met veel onzekerheden. Doordat een externe partij ons op kundige wijze door dit proces leidt en de regiefunctie neemt, kunnen de betrokken partijen op gelijkwaardige basis met elkaar de dialoog aangaan en kunnen we in die gezamenlijke ontwikkelingen een lijn ontdekken”, vertelt Gert van Kralingen, bestuurder bij waterschap Scheldestromen.
Behoefte naar een integrale aanpak groeit
De behoefte om zaken onderling op elkaar af te stemmen wordt steeds groter nu de gevolgen van klimaatverandering duidelijker worden, denk maar aan de toenemende intensieve regenval. Veranderingen in de bevolkingssamenstelling vragen ook om een nieuwe integrale aanpak.
Een andere ontwikkeling is dat de rol van overheden gaat veranderen van regulerend naar participerend.
Maar ook specifieke eigenschappen van een gebied; in de zomermaanden wordt het Zeeuwse watersysteem bijvoorbeeld extra belast door recreanten. Van Kralingen: “Een andere ontwikkeling is dat de rol van overheden gaat veranderen van regulerend naar participerend.
Overheden moeten in gesprek met het veld en inventariseren waar behoefte aan is. Dat vraagt om een andere manier van werken.” Om deze andere manier van werken te stimuleren, draagt het organisatieadviesbureau haar expertise op het gebied omgevingsmanagement, samenwerken tussen organisaties en integrale vraagstukken over aan medewerkers van het waterschap en de Provincie.
Draagvlak creëren
De strategische visie dient als leidraad voor de toekomstige invulling van het waterbeheer in Zeeland met alle betrokken partijen. Het doel is om elke euro zo doelmatig mogelijk te besteden. Daarom moeten de keuzes robuust zijn in meerdere scenario’s.
Naast een leidraad moeten bewustwording, urgentiebesef, draagvlak en enthousiasme onder bestuurders en medewerkers voortvloeien uit de strategische visie. Tot nu toe zijn er drie inspirerende meerdaagse werksessies geweest met alle direct betrokken partijen onder leiding van het organisatieadviesbureau.
Jody de Brouwer, hoofd afdeling Water bij waterschap Scheldestromen was een van de deelnemers: “Tijdens de sessies is gebleken dat we meer moeten uitgaan van de kracht van een gebied in plaats van alleen te kijken naar de normstelling om zo het beste uit waterbeheer te halen.
Wat als in de toekomst steeds meer mensen zelf hun afvalwater gaan zuiveren en zelfvoorzienend worden?
Dat betekent maatwerk leveren en daar hoort innovatie bij. Ideeën daarvoor ontstaan op de werkvloer die we vervolgens willen vertalen naar innovatie met andere partijen. Ook moeten we het maatschappelijk belang goed borgen zonder dat het handelingsperspectief van de betrokken partijen daarbij wordt belemmerd.
Veranderingen gaan altijd sneller dan je denkt. Neem bijvoorbeeld de zelfredzaamheid van burgers. Wat als in de toekomst steeds meer mensen zelf hun afvalwater gaan zuiveren en zelfvoorzienend worden? Wat betekent dat voor de financiering van de rioolwaterzuivering?
Gelukkig waren veel van de gevonden oplossingsrichtingen voor een haalbaar en betaalbaar waterbeheer in 2050, in lijn met initiatieven en projecten die we al aan het opstarten zijn. Wat dat betreft is het vormgeven van de strategische visie ook een bevestiging dat we op de goede weg zitten.”